Ekranizacja kultowej powieści Niziurskiego na DVD

„Sposób na Alcybiadesa” to ekranizacja jednej z najpopularniejszych powieści Edmunda Niziurskiego. Wydana w 1964 roku książka od kilkudziesięciu lat bawi coraz to nowe pokolenia czytelników, a jej przeniesienia na duży ekran podjął się reżyser i operator – Waldemar Szarek. Zrealizowany w 1997 roku serial „Sposób na Alcybiadesa” po raz pierwszy ukazuje się na DVD nakładem Galapagos Films.

Bohaterami serialu są Jacek Słabiński „Słaby” (Jacek Liwot), Zenon Zasępa (Radosław Elis)
i Marcin Ciamciara „Ciamcia” (Łukasz Lewandowski) - uczniowie renomowanego liceum męskiego im. Samuela Lindego. Niestety, od jakiegoś czasu nie mają oni łatwego życia. Ich wyniki w nauce i niemoc umysłowa osiągnęły bowiem tak żenująco niski poziom, że nauczyciele (zwani przez uczniów „gogami”) postanowili zwiększyć swoją pedagogiczną aktywność wobec wszystkich swoich podopiecznych.

To, oczywiście nie podoba się uczniom, szczególnie tym z klas maturalnych. Po ostrej reprymendzie ze strony starszych kolegów Słaby, Zasępa i Ciamcia postanawiają w jakiś sposób uspokoić nauczycieli. Bynajmniej jednak nie planują się uczyć. Dowiadują się bowiem, że uczniowie klas starszych są w posiadaniu „tajemnych” sposobów na każdego z „gogów”. Trójka przyjaciół postanawia je zdobyć.

Niestety, te okazują się nadzwyczaj drogie. Zdesperowani koledzy decydują się na zakup najtańszego z nich – sposobu na niegroźnego nauczyciela historii profesora Tymoteusza Misiaka, nazywanego przez uczniów Alcybiadesem (Władysław Kowalski). Ten okazuje się być niezwykle prosty i polega głównie na "Wielkim Asocjacyjnym Bluffie", "zapuszczaniu Węża Morskiego" i doprowadzaniu Alcybiadesa do "dryfu", czyli luźnej narracji na tematy historyczne. Kiedy jednak Słaby, Zasępa i Ciamcia wprowadzają go w życie, efekty okazują się zaskakujące...

„Sposób na Alcybiadesa” jest jedną z najlepszych i najpopularniejszych powieści Edmunda Nizurskiego, pisarza, któremu popularność przyniosły adresowane do młodzieży książki w dowcipny sposób przedstawiające uczniowską codzienność. Jej przeniesienia na ekran podjął się Waldemar Szarek – reżyser i operator autor m.in. udanej komedii „O rany, nic się nie stało!!!” (1987) nagrodzonej w 1988 roku na
festiwalu w Kijowie oraz przeznaczonych dla młodych widzów filmów „Mów mi Rockefeller” (1990) i „Goodbye Rockefeller” (1993). Scenariusz serialu napisał Wojciech Tomczyk („Oficer”, „Świadek koronny”) – zagorzały wielbiciel twórczości Niziurskiego.

– Moim zdaniem tajemnica sukcesu Edmunda Niziurskiego polega na tym, że przedstawił szkołę jako instytucję z jednej strony ważną i raczej niezbędną, a z drugiej - zupełnie absurdalną. Bezgranicznie poważaną, a zarazem śmieszną. Ta szkoła to pole odwiecznej, rytualnej niemal walki uczniów i profesorów. Profesorowie dążą do ograniczenia wolności uczniów, puszą się i nadymają. Uczniowie natomiast chcą korzystać z młodości i robią akurat to, czego im nie wolno. Tak było i będzie zawsze – mówił Wojciech Tomczyk w wywiadzie udzielonym miesięcznikowi „Film”.

W rolach głównych w „Sposobie na Alcybiadesa” wystąpili młodzi aktorzy, wtedy jeszcze studenci szkół teatralnych: Łukasz Lewandowski, Radosław Elis i Jacek Liwot. W postaci nauczycieli wcielili się najlepsi polscy aktorzy: Władysław Kowalski (Alcybiades), Krzysztof Kowalewski (dyrektor liceum) i Sławomir Orzechowski (polonista Żwaczek). W obsadzie serialu znaleźli się ponadto: Jarosław Jakimowicz („Młode wilki”) i przyszła gwiazda serialu „Złotopolscy” Andrzej Nejman.

„Sposób na Alcybiadesa” jest dość wierną adaptacją książki Niziurskiego. Jednym z niewielu odstępstw od oryginału, na jakie pozwolił sobie scenarzysta Wojciech Tomczyk, było wprowadzenie do serialu postaci Oli i Ani – atrakcyjnych uczennic, których pojawienie się ma znaczący wpływ na losy bohaterów. W ich role wcieliły się Karolina Gruszka (wtedy już znana dzięki roli w popularnym serialu „Boża podszewka” oraz Aleksandra Woźniak, późniejsza gwiazda „13. posterunku”).

Jednym z atutów serialu jest przebojowa ścieżka dźwiękowa. Obok skomponowanej specjalnie na potrzeby produkcji muzyki autorstwa Tadeusza Nalepy w serialu usłyszeć można największe polskie przeboje lat 60. i 70. m.in.: „Dwudzieste szóste marzenie” Skaldów, „Dziwny jest ten świat” Czesława Niemena i „Gdybyś kochał hej” legendarnej formacji Breakout.

Oprócz serialu, na podstawie powieści „Sposób na Alcybiadesa”, Waldemar Szarek zrealizował również film kinowy. Obraz zatytułowany „Spona” na ekrany kin wszedł 27. lutego 1998 roku.

Wydanie DVD serialu „Sposób na Alcybiadesa” w sklepach pojawi się 9. kwietnia 2010 roku. Na płycie obok filmu nie zabraknie również dodatków specjalnych takich jak:

• Z Cyklu „Goniec” - recenzja filmowa
• Czas na „Sponę”- reportaż z planu zdjęciowego