Telewizja czasu przełomu, czyli wolna Polska w ramówce

Kiedy ćwierć wieku temu w Polsce dokonała się ustrojowa transformacja, jej charakter doskonale oddała ówczesna telewizja. Z chwilą upadku PRL upadł też monopol TVP. Narodziły się stacje komercyjne, a telewizja z Woronicza przeszła radykalne zmiany.

W ramówce pojawiły się pierwsze produkcje wzorowane na zagranicznych formatach. Nastał czas teleturniejów, talk shows i telewizji, w której dużo się mówi (często nie na temat), dominują tematy lekkie, miłe i przyjemne.
Powiew Zachodu można było dostrzec nie tylko na ulicach, ale przede wszystkim szklanym ekranie. Telewizja przestała być tubą propagandową, a stała się sposobem na atrakcyjne spędzenie wolnego czasu. Dla wielu uczestników rozrywkowych programów była też okazją na szybki i łatwy zarobek, bo o atrakcyjnych nagrodach w nich oferowanych marzył niejeden z nas!

Zobaczcie, jak wyglądała polska telewizja początku lat 90. Które programy uwielbiali wtedy Polacy?

KŻ/AOS

W naszym podsumowaniu nie mogło zabraknąć "Koła fortuny", kultowego programu wielu Polaków. Teleturniej zadebiutował na antenie TVP2 w 1992 roku i od razu podbił serca publiczności. W najlepszym okresie program oglądało nawet 10 mln widzów! Prowadził go Wojciech Pijanowski, który źródła sukcesu show rodem z Ameryki upatrywał nie w jego formule, a zawrotnych, jak na lata 90., nagrodach.
Nie bez znaczenia był też udział Magdy Masny, uroczej asystentki, która "odsłaniała cztery litery".

- W tym programie były niesamowite nagrody, jak na tamte czasy. To tak jakby pan dzisiaj rozdawał ludziom domy. Po trzecie, nie trzeba było mieć w praktyce żadnej wiedzy. Po czwarte, była Magda... - wspominał w jednym z wywiadów Pijanowski.

Rzeczywiście, nagrody w teleturnieju mogły zawrócić w głowie. Na zwycięzcę czekał samochód - Polonez Caro, BMW, Renault Clio, Fiat Cinquecento lub Maruti 800, a także 10proc. sumy, którą uzbierał wcześniej oraz nagrody rzeczowe z koła fortuny, takie jak np. mikrofalówka czy mikser - wtedy szczyt marzeń wielu Polaków.

Jednym z najbardziej nieodżałowanych programów jest "Szansa na sukces", która z anteny spadła w 2012 roku. W latach 90. była pierwszym talent-show, gdzie występowali nie tylko uzdolnieni wokalnie ludzie, ale też zwykli miłośnicy śpiewania.

Dzięki produkcji Elżbiety Skrętkowskiej, pomysłodawczyni formatu, zaistniała w świadomości widzów cała rzesza obecnych gwiazd polskiej sceny muzycznej.

Justyna Steczkowska, Kasia Cerekwicka, Kasia Stankiewicz, Ewa Farna - to tylko kilka nazwisk, które tak wiele zawdzięczają "Szansie na sukces".

Dziś nowe znajomości zawiera się głównie przez internet, a kiedyś sympatycznego towarzysza (niekoniecznie na całe życie) można było poznać w telewizyjnym studiu!
Jednym z przejawów nowoczesnych mediów była "Randka w ciemno", kultowy już program, który przez długi czas przyciągał przed telewizory miliony widzów. To właśnie tam można było jawnie i z przymrużeniem oka flirtować z nieznajomymi oraz wygrywać cenne nagrody, które w połowie lat 90. wciąż były towarem deficytowym.
Szczególnie zagraniczne wycieczki jak wabik przyciągały uczestników do programu.

Pierwszym prowadzącym był Jacek Kawalec, który bez problemu potrafił dogadać się z każdym uczestnikiem i z humorem rozładowywać napięcie na planie show.
W 1998 roku zastąpił go Tomasz Kammel. Nowy prowadzący cieszył się sympatią widzów, ale według wielu, sporo mu brakowało do zawsze roześmianego poprzednika.
Ostatecznie program spadł z ramówki, lecz wciąż wielu Polaków wspomina go z sentymentem...

Innym teleturniejem, który postawił na cenne nagrody, był "Czar par", a prowadził go młodziutki, wówczas 28-letni, Krzysztof Ibisz oraz Hanna Dunowska.
Zaproszeni do gry małżonkowie przez rok rywalizowali ze sobą o... mieszkanie wraz z wyposażeniem, sprzęty AGD i RTV. Program cieszył się ogromną popularnością i przyciągał przed telewizory miliony widzów.
Autorką kultowego teleturnieju była Bożena Walter, dzisiaj znana z działalności w fundacji "Nie jesteś sam" i związana ze stacją TVN.

Dawna telewizja to jednak nie tylko teleturnieje, ale też talk show. "Na każdy temat" był produkcją, która na początku lat 90. wywoływała ogromne kontrowersje, a to głównie za sprawą tematów często określanych mianem tabu.
Dziś to Ewa Drzyzga przejęła rolę Mariusza Szczygła, jednak nie ma w swoim programie takiej pomocnicy, na którą kiedyś mógł liczyć dziennikarz Polsatu, czyli Ilony Felicjańskiej.
Kto by pomyślał, że ta upadła gwiazda modelingu o ekshibicjonistycznych zapędach była kiedyś sympatyczną hostessą.

"Disco Relax" to program, do oglądania którego dziś wielu z nas nie chce się przyznać. Nie da się jednak ukryć, że na początku lat 90., gdy królowała moda na disco polo, show Polsatu oglądali prawie wszyscy!
Co więcej, niemal wszyscy nucili też pod nosem największe szlagiery rodzimego nurtu disco. Muzyka diso polo wciąż ma się jednak dobrze i to nie tylko na weselach.
Najlepszym tego dowodem jest fakt, że dziś zamiast krótkiego magazynu fani tej muzyki mają do dyspozycji kanał telewizyjny dedykowany wyłącznie temu nurtowi.

Choć dziś Sejm, zwłaszcza w czasie gorących awantur, często porównuje się do zwierzyńca, to Marcin Wolski jako pierwszy, ponad dwadzieścia lat temu umieścił czołowe postaci sceny politycznej w "Polskim zoo".
Jego telewizyjny program, w którym kukiełki zwierząt odgrywały polityków, był celną satyrą na raczkującą polską demokrację. Twórca programu wraz z występującymi na ekranie Jerzym Kryszakiem i Andrzejem Zaorskim, trafnie obnażali największe śmiesznostki i przywary głównych aktorów życia publicznego z lat 90., gromadząc przed telewizorami rekordową widownię.
Jak twierdzi Wolski, dziś nikt nie odważyłby się na taki program. Politycy nie mają takiego poczucia humoru, mówi. Choć wtedy też byli tacy, którzy z trudem przyjmowali krytykę...