Rekordzista Król Karol III. Najdłużej urzędujący następca nareszcie na tronie
"Wyczekiwać całe życie na coś, a jednocześnie mieć świadomość, że to nadejdzie jedynie w przypadku śmierci kochanego rodzica, to naprawdę przedziwna psychologiczne sytuacja" - stwierdza jeden z bliskich przyjaciół króla w dokumencie przyglądającym się historycznej zmianie na tronie Zjednoczonego Królestwa. Król Karol zakłada koronę.
Księżniczka Elżbieta miała 25 lat, była matką i mężatką, gdy zastała ją śmierć ukochanego ojca, króla Jerzego. Nigdy nie przypuszczała, że będzie jej dane zostać monarchinią w tak młodym wieku. Była przekonana, że jeszcze tak dużo zdąży nauczyć się od swojego ojca, zanim jego panowanie zakończy śmierć. Tymczasem Karol w dniu, w którym automatycznie stał się następcą tronu, będąc pierwszym dzieckiem Elżbiety, miał zaledwie cztery lata. Jego życie dopiero się zaczynało i od tamtej pory miało być życiem następcy tronu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Karol to rekordzista w brytyjskiej monarchii, nikt tak długo jak on nie "czekał" na tron i nie pełnił funkcji księcia Walii. Teraz, po 71 latach wreszcie nastąpi ten moment. Jakim będzie władcą? Czy można cokolwiek wywnioskować po kilku dekadach jego urzędowania jako książę Walii, a może "oczekiwać nieoczekiwanego"? Na to pytanie w dokumencie BBC starają się odpowiedzieć jego dawni pracownicy. "Urodzony, by zostać królem" to dokument złożony z archiwalnych nagrań i rozmów z samym królem (jeszcze jako księciem Walii), jego małżonką i przyjaciółmi, a nawet dawnymi premierami Wielkiej Brytanii.
Ile z księcia Walii jest w królu Karolu?
Gdy Karol zakłada koronę na głowę ma 74 lata. W tym wieku ludzie zazwyczaj są już na emeryturze, podziwiają owoce swojej pracy i życia. Tymczasem nowy władca Zjednoczonego Królestwa dopiero zacznie panowanie. Na swoim koncie ma dekady urzędowania jako zwierzchnik dziesiątek organizacji charytatywnych, w tym najważniejszej dla niego: The Prince's Trust, funduszu utworzonego na rzecz wspierania młodych ludzi.
- Nie zapomni nic z tego, co osiągnął i o co walczył jako książę Walii, bo to go ukształtowało - mówi w dokumencie jeden z przyjaciół syna Elżbiety, odpowiadając na wątpliwość, czy ten będzie człowiekiem z tą samą agendą i wartościami, co do tej pory.
W filmie BBC wypowiada się też żona, Camilla. Mówi o swoim ukochanym, że "cechuje go niezwykle duże poczucie obowiązku". Wiąże się ono ze świadomością, jaka jest jego rola - to część tego, kim dziś jest Karol.
- Nie sądzę, by ten los był dla niego obciążeniem. Zawsze wiedział, że to jego przeznaczenie. Nie mówi o tym, to jest po prostu coś, co się wydarzy - mówi Camilla, od niedawna królowa.
Szczerozłoty król
"Urodzony, by zostać królem" to niemal laurka dla Karola: serdecznego przyjaciela młodzieży, proekologicznego aktywisty, zapalonego zwolennika równości wszystkich ras tak bogatego etnicznie Zjednoczonego Królestwa. Znalazło się miejsce na wspomnienie miłości króla do sztuk scenicznych (jest patronem idei budowy Teatru Szekspirowskiego w Gdańsku). W dokumencie słyszymy o człowieku potrafiącym słuchać, skorym do żartów i mającym niezwykłą pamięć.
Twórcy dokumentu starają się poruszyć kwestie, o których często wspominają krytycy Karola. Na przykład jego porywczość i tendencja do zniecierpliwienia. Przypomnijmy, że cały świat wpadł w konsternację, gdy król stracił nad sobą kontrolę przez cieknące pióro.
- Jest niecierpliwy, ale to dlatego, że kieruje nim pasja - mówi Camilla.
- Ma momenty złości, ale wie, jak je ukrywać, kontrolować - twierdzi na ekranie lord Richard Wilson, dawny sekretarz, członek Izby Lordów.
Jedną z częstych kwestii podnoszonych przez osoby niewykazujące się entuzjazmem wobec Karola jest jego skłonność do wyrażania opinii na tematy polityczne. Jest to wbrew zasadom, które zakładają, że monarcha ma być bezstronny, a jego opinie mają być jedną wielką niewiadomą. Tymczasem wiadome jest, że Karol wysyła listy do polityków, w tym do premierów.
- Pisał listy. Dlaczego nie? Jeśli miał coś do powiedzenia i było to interesujące? Nigdy się temu nie sprzeciwiałem, wręcz przeciwnie, uważałem to za przydatne. Gdy się zgadzałem, to przyznawałem rację, a jeśli nie, to też otwarcie o tym mówiłem i to było w porządku - mówi w dokumencie BBC Tony Blair, premier Wielkiej Brytanii w latach 1997-2007.
- Oczywiście, że ma moc przekonywania jako monarcha, tak samo jako książę Walii. Oczywiście jest bardziej ograniczony tym, co i jak może robić, ale nadal może być bardzo przekonujący - dodaje od siebie David Cameron (premier w latach 2010-2016).
Koniec oczekiwania
Pisarz Robert Harris, który prywatnie jest przyjacielem Karola i Camilli, opowiedział historię, która miała miejsce przed laty. Wraz z grupą znajomych namawiali Karola, by usiadł na tronie w sali, której akurat wszyscy byli. To miał być jedynie niewinny żart, nikt spośród zaufanych znajomych nigdy by o tym nie wspomniał. Jednak ówczesny książę Walii stanowczo odmówił.
- Wtedy zrozumiałem jego problem, istny dylemat. Wyczekiwać całe życie na coś, być gotowym, a jednocześnie mieć świadomość, że to nadejdzie jedynie w przypadku śmierci kochanego rodzica. To naprawdę przedziwna psychologiczne sytuacja. I właśnie teraz to się już skończyło - mówi w dokumencie Harris.
Premiera dokumentu "Urodzony, by zostać królem" w sobotę 6 maja, o godz. 21:00 na kanale BBC Lifestyle.
Basia Żelazko, dziennikarka Wirtualnej Polski
