Krytycy filmowi przeciw manipulacji TVP przed emisją "Idy"

Sz. P. Jacek Kurski, prezes, Telewizja Polska SA
Sz. P. Maciej Chmiel, dyrektor TVP 2

My, przedstawiciele i przedstawicielki środowiska dziennikarzy filmowych, wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec sposobu, w jaki 25 lutego na antenie TVP 2 został zaprezentowany film Pawła Pawlikowskiego „Ida”. Działania Telewizji naruszają standardy prezentacji kina artystycznego, jakich możemy oczekiwać zwłaszcza od telewizji publicznej. Nie zgadzamy się na podobne traktowanie współczesnego kina w mediach.

Nasz sprzeciw budzą następujące działania: Film został poprzedzony stronniczym felietonem, w którym jako eksperci wystąpili historyk Piotr Gursztyn (TVP Historia), krytyk Krzysztof Kłopotowski (TVP Kultura) i prezes Maciej Świrski (Fundacja Reduta Dobrego Imienia – Polska Liga Przeciw Zniesławieniom). Wszyscy oni prezentowali podobne opinie na temat „Idy”, w mniejszym lub większym stopniu oskarżając film o antypolskie stanowisko. Nikt nie próbował bronić zawartej w filmie wizji najnowszej polskiej historii.

Słuchając wypowiedzi ekspertów, można było odnieść wrażenie, że dotyczą one kroniki filmowej lub podręcznika do nauki historii, a nie autorskiej wypowiedzi, dzieła sztuki. Wszystkie bogate konteksty „Idy” – religijny, genderowy, psychologiczny – zostały zignorowane na rzecz propagandowego przekazu.

Po emisji felietonu pojawiły się czytane przez lektora plansze stwierdzające, że „odpowiedzialność za Holocaust ponoszą Niemcy”, „Polskie Państwo Podziemne zwalczało szmalcownictwo”, a „Najwięcej Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata jest wśród Polaków”. Plansze te nie były wyraźnie oddzielone od filmu i wielu widzów mogło wziąć je za część jego czołówki. Nie godzimy się na takie działanie, dowodzące braku szacunku nie tylko dla twórców ale i dla odbiorców, którzy mają prawo samodzielnie wyrobić sobie zdanie o „Idzie”, w tym także o sposobie, w jakim mówi się tu o polskiej historii.

Wśród osób piszących o filmie w Polsce „Ida” wywołała spór. Niektórzy z nas zabierali w nim - po różnych stronach - głos. Miejscem takiego sporu powinna być też telewizja publiczna. Jednak 25 lutego zamiast debaty otrzymaliśmy jednostronny sąd nad filmem.

My, niżej podpisani, jesteśmy zbulwersowani manipulacją, do jakiej doszło na antenie Programu Drugiego Telewizji Polskiej, i stanowczo sprzeciwiamy się podobnym praktykom.

List podpisali: Darek Arest, Jerzy Armata, Kuba Armata, Magdalena Bartczak, Anna Bielak, Katarzyna Bielas, Jędrzej Bukowski, Iwona Cegiełkówna, Barbara Chabior, Dorota Chrobak, Karolina Chymkowska, Bernadetta Chytrusewicz, Marcin Cichoński, Maria Czarnocka, Małgorzata Czop, Jędrzej Dudkiewicz, Jakub Dymek, Jacek Dziduszko, Paweł Felis, Janusz Gazda, Paulina Grabska, Malwina Grochowska, Prof. dr hab. Wiesław Godzic, Prof. zw. dr hab. Andrzej Gwóźdź, Anka Herbut, Barbara Hollender, Prof. zw. dr hab. Maryla Hopfinger, Błażej Hrapkowicz, Joanna Jakubik, Tomasz Jopkiewicz, Remigiusz Kadelski, Paweł Kierzniewski, Łukasz Knap, Dr hab. Iwona Kurz, Krzysztof Kwiatkowski, Stanisław Liguziński, Prof. dr hab. Tadeusz Lubelski, Ks. Andrzej Luter, Łukasz Maciejewski, Jakub Majmurek, Magda Maksimiuk, Maria Malatyńska, Ludwika Mastalerz, Mariusz Mikliński, Kuba Mikurda, Piotr Mirski, Lech Moliński, Paweł Mossakowski, Paweł Mościcki, Jagoda Murczyńska, David Muszyński, Anna Osmólska-Mętrak, Prof. zw. dr hab. Ewelina
Nurczyńska-Fidelska, Maria Oleksiewicz, Joanna Ostrowska, Rafał Oświeciński, Rafał Pawłowski, Jan Pelczar, Anita Piotrowska, Adriana Prodeus, Piotr Radecki, Marcin Radomski, Dagmara Romanowska, Małgorzata Sadowska, Aleksandra Wiktoria Salwa, Anna Sańczuk, Magda Sendecka, Joanna Sławińska, Sebastian Smoliński, Tadeusz Sobolewski, Krzysztof Spór, Karolina Stankiewicz, Jan Stąpor, Małgorzata Steciak, Dr hab. prof. nadzw. Tadeusz Szczepański, Krzysztof Świrek, Anna Tatarska, Julian Tomala, Patrycjusz Tomaszewski, Jan Topolski, Maciej Ulewicz, Katarzyna Wajda, Michał Walkiewicz, Patrycja Wanat, Marcin Wasyluk, Jakub Wencel, Prof. Andrzej Werner, Anna Wróblewska, Janusz Wróblewski, Konrad J. Zarębski, Bartosz Żurawiecki, Kazimierz Żórawski

Dyskusję wokół "Idy" na TVP 2 można obejrzeć tu.