"Chcemy oglądać program na równych prawach". Jest petycja w sprawie "Tańca z Gwiazdami"

Iwona Cichosz budzi emocje od pierwszego odcinka. Jej udział w show, którego oglądalność sięga kilku milionów, jest szczególnie ważna dla osób z tą niepełnosprawnością.

To też przekaz pt. - Jesteśmy! Żyjemy wśród was, bawimy się tak jak wy, brak słuchu nie stanowi dla nas takiego problemu, jak sobie pewnie wyobrażacie! – mówi mi Tomasz Przybysz-Przybyszewski, redaktor portalu Niepelnosprawni.pl.

Dzięki niej przed telewizory zasiedli nie tylko fani formatu, ale także osoby głuche, które nieczęsto widzą swoich reprezentantów w mainstreamowych mediach. Jurorzy rozpływali się nad zdolnościami modelki, która zatańczyła nie słysząc muzyki.

Nie słyszysz, ale udowadniasz nam, że muzyka jest w twojej głowie. Piękne jest to, że osoba, która nie słyszy, tak tańczy - mówiła Iwona Pavlović. Jestem pełen, pełen podziwu! - dodał Andrzej Grabowski, który nagrodził parę 10 punktami.

Niestety widzowie niesłyszący musieli poczekać na pisane relacje z odcinka, by poznać słowa sędziów. To zmotywowało ich do reakcji. Renata Świderska i Bartosz Marganiec, autorzy petycji Napisy w "Tańcu z Gwiazdami" założyli wydarzenie na Facebooku, oraz nagrali klip udostępniony na Youtubie. Do władz Polsatu kierują takie słowa:

„Program łamie stereotypowe postrzeganie osób głuchych, za co jesteśmy jako środowisko wdzięczni.
Tysiące Głuchych w całej Polsce kibicuje Iwonie. W czasie premierowego odcinka z niecierpliwością czekaliśmy na jej występ. Chcemy oglądać program na równych prawach – wiedzieć, co mówią prowadzący i jurorzy. Dlatego tak ważne są dla nas napisy lub tłumacz języka migowego.”

Takie oczekiwanie jest w pełni zrozumiałe, a w Polsce dostęp do informacji dla osób niepełnosprawnych reguluje ustawa. Jak to wygląda od strony formalnej?

Zgodnie z art. 18a ust. 1 Ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, nadawcy programów telewizyjnych powinni zapewniać co najmniej 10 proc. kwartalnego czasu nadawania programu na audycje z udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnością narządów wzroku lub słuchu._ Wprowadzenie telewizji cyfrowej pozwoliło osobom z niepełnosprawnością uzyskać szerszy niż do tej pory dostęp do programów. Technologia cyfrowa daje bowiem możliwość realizowania różnych udogodnień (język migowy, napisy, audiodeskrypcja), a wyboru dokonuje sam odbiorca –_ mówi mi Dorota Bielkowicz z Fundacji Integracja.

Pytam autorów petycji o to, jak to wygląda w praktyce.

Napisy w programach nadawanych na żywo w Polsce praktycznie nie występują. Do tej pory z różnym efektem takie próby podejmowała jedynie TVP. Oznacza to, że ani wiadomości, ani programy rozrywkowe nadawane na żywo, nie są dla nas Musimy więc oczekiwać na powtórki, bądź liczyć na pomoc naszych słyszących przyjaciół, którzy ochotniczo tworzą dla nas napisy, za co jesteśmy im bardzo wdzięczni. Niestety jednak próby rozpowszechnienia w internecie programów z wklejonymi napisami kończą się niestety ich skasowaniem pod zarzutem łamania praw autorskich – mówią mi Świderska i Marganiec.

Nie otrzymałam odpowiedzi od rzecznika Polsatu na moje pytanie o dalsze kroki po petycji. Udało mi się jednak ustalić, że władze stacji zasłaniają się trudnościami technicznymi. Barierą ma być to, że program jest nadawany na żywo. Świderska jednak odpiera ten argument.

_**Technologia, która pozwala na tworzenie napisów na żywo, istnieje. **Jest z powodzeniem stosowana w całej Europie. W Polsce podczas wydarzeń na żywo. Jej wdrożenie w telewizjach to większa dostępność nie tylko wiadomości i programów rozrywkowych, ale także ewentualnych komunikatów alarmowych, co może mieć dla nas ogromne znaczenie._

Sprawdzam, jaki jest odzew na petycję. Faktycznie, we wtorek rano już ponad tysiąc osób było zainteresowanych wydarzeniem na Facebooku, o petycji piszą wszystkie portale, wiadomość jest przekazywana przez stowarzyszenia i organizacje wspierające osoby z niepełnosprawnością. Temat budzi emocje i jest ważnym egzaminem dla każdej telewizji, nie tylko Polsatu.

Cichosz przed startem show powiedziała dziennikarzom:

Bez aparatów nic nie słyszę i w "Tańcu z gwiazdami" postanowiłam, że nie będę ich używać. Język migowy jest moim pierwszym językiem i to w ten sposób najlepiej wyrażam swoje myśli i emocje

W chwili, w której piszę ten tekst, Iwona trenuje pod okiem Stefano Terrazino do piątkowego programu na żywo. Czy tym razem ludzie szczególnie trzymający za nią kciuki będą mogli uczestniczyć w tych samych emocjach co my, słyszący widzowie?