Autorka hitu "Wsiąść do pociągu byle jakiego" pozwała PKP. Wygrała w sądzie

Piosenkę "Remedium" znaną szerzej po wersie refrenu "Wsiąść do pociągu byle jakiego" zna cała Polska. W latach 70. rozsławiła ją Maryla Rodowicz, ale kompozytorem utworu jest Seweryn Krajewski, a autorką tekstu Magda Czapińska. To ta ostatnia zauważyła, że PKP Intercity bezprawnie wykorzystał fragment piosenki w swojej kampanii reklamowej.

Wakacyjna oferta spółki z 2009 r. była promowana hasłem "Wsiądź do pociągu… byle naszego”. Na początku zainterweniował ZAiKS, domagając się od PKP Intercity wyjaśnień. Uzyskali odpowiedź, że podobieństwo jest przypadkowe, a roszczenia autorki tekstu są próbą zawłaszczenia języka polskiego.

Sześć lat później spółka PKP Intercity ponownie nawiązała do "przypadkowego" hasła. Ich reklama zachęcała: "Wsiądź do pociągu byle jakiego albo... do mojego". Tym razem Magda Czapińska skierowała sprawę do sądu. Pozwała przewoźnika o naruszenie praw autorskich. I ostatecznie sprawę wygrała.

- Odbieram to jako cud, bo po tym, przez co przeszłam przez te pięć lat, w dobie "reformy" sądownictwa, nie miałam już nadziei, że wygram ze spółką skarbu państwa. Wierzę, że ten wyrok niesie dobrą wiadomość dla twórców, którzy chcą walczyć o swoje prawa autorskie, gdyż przypadków ich naruszeń jest ostatnio coraz więcej. Ale ostrzegam, to droga przez mękę - skomentowała wyrok Czapińska w rozmowie z "Gazetą Wyborczą".

Pierwszy wyrok z 2018 r. był na korzyść PKP Intercity. Sąd uznał, że hasło reklamowe spółki nie podlega ochronie prawnej jako utwór piosenki.

"Zwrot »Wsiąść do pociągu byle jakiego« nie stanowi niezwykłego połączenia słów, odkrywczego – nowatorskiego zestawienia. Trudno w zasadzie czynność wchodzenia do pociągu wyrazić innymi słowami. Możemy więc na przykład: wejść do pociągu, przemieścić się do pociągu, znaleźć się w pociągu – ale najprościej, najczęściej – po prostu do niego wsiąść" - czytamy w uzasadnieniu wyroku sądu.

Jednak apelacja doprowadziła do innego wyroku. Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że poszczególne frazy utworu są chronione prawem autorskim w przypadku gdy przyczyniają się do oryginalności piosenki. Choć prawo dopuszcza inspirację dziełem, w uzasadnieniu wyroku podkreślono, że "w haśle reklamowym chodzi nie o byle jaki (nieistotny pociąg), ale o pociąg obsługiwany przez pozwanego przedsiębiorcę”.

Maga Czapińska wyrokiem sądu ma otrzymać odszkodowanie i zadośćuczynienie za naruszenie praw autorskich do jej tekstu. PKP Intercity będzie też musiało pokryć koszty sądowe procesu w obu instancjach. Ma być to łącznie kwota 106 740 zł.