Biały synonimem złego
Główny bohater Zane Pinchback jest pracownikiem New Holland Herald, dziennikarzem śledczym, który udając "białasa" bada przypadki samosądów dokonywanych na czarnoskórych mieszkańcach południa Stanów Zjednoczonych, aby potem opisywać je w gazecie. Mimo swoich Afroamerykańskich korzeni, ma na tyle jasny odcień skóry i dobre umiejętności aktorskie, że pozostaje nieujawniony.Gdy po kolejnej misji, która niemalże kończy się dla bohatera tragicznie, decyduje się na zdjęcie maski i prowadzenie spokojnego życia, jako pismak w dziale kultury, dostaje od swojego szefa ostatnie zlecenie. Zlecenie, z którego nie może zrezygnować, bowiem tym razem w kłopoty popadł jego brat Alonzo. W towarzystwie swojego przyjaciela Carla wyrusza więc na południe kraju do Tupelo, aby rozwikłać zagadkę morderstwa białej kobiety. Dla Zane'a ma to być ostatnia misja jako Incognegro, dla Carla przygoda życia.
Oprawa graficzna może wzbudzić pewne kontrowersje. Całość została namalowana wyłącznie w czerni i bieli, co można traktować jako zabieg symboliczny odzwierciedlający prosty sposób myślenia i dzielenia świata na to co dobre i złe, przez białych mieszkańców Południa. Brak jakiegokolwiek innego odcienia spowodował, że wiele scen, szczególnie rozgrywających się nocą oraz brutalnych, zostało w ten sposób zubożonych.
Dodatkowo w kilku miejscach trzeba się wyraźnie przyglądać cechom fizycznym postaci, aby rozpoznać do jakiej rasy przynależą. Oczywiście w przypadku Carla i Zane'a odcień skóry i brak wyróżnienia pewnych cech są oczywiste, ale nawet gdy akcja przenosi się do Harlemu, Afroamerykanie niespecjalnie odróżniają się od pozostałych pojawiających się na kartach komiksu ludzi. Niemniej jednak należy się uznanie dla rysownika Warrena Pleece'a, że podjął się owego zróżnicowania aparycji.
Komiks pełen jest stereotypowych ujęć białych mieszkańców Ameryki. Są sprzedajnymi awanturnikami i pijakami, kipiącymi od potrzeby wyładowania agresji na kolorowych. Władza również jest skorumpowana. Szeryf z Tupelo, który w pewnym stopniu sprzyja protagoniście, robi to jedynie przez wzgląd na swoje grzeszki. Jest też famme fatal, przyczyna głównej tragedii w jakiej uczestniczą bohaterowie, ona także jest biała. Ci, w żyłach których płynie choćby domieszka murzyńskiej krwi są przedstawieni jako praworządni obywatele. Nawet jeśli zdarzy się im jakiś nielegalny biznes, jest on niczym w zestawieniu z zagrożeniem jakie grozi im ze względu na przynależność rasową (vide Alonzo).
Gdy sięgałam po "Incognegro" oczekiwałam czegoś na miarę, a może nawet lepszego od |Miss: Better Living Through Crime" Philippe Thiraulta, Marca Riou i Marka Vigououx. Choć komiks Francuzów rozgrywa się przede wszystkim na północy Stanów, podobnie jak w ,,Incognegro" mamy do czynienia z kryminałem, w obu też ukazane jest odrzucenie czarnoskórych. Thirault doskonale oddał klimat zarówno pełnego murzynów Brooklynu lat 20-tych XX wieku, jak i naznaczonego mordami i linczami Klanu południa Stanów Zjednoczonych. Dzięki temu czytelnik nie pozostaje obojętny wobec losu postaci oraz zaistniałych zdarzeń. Lepiej odrobiona przez Thiraulta lekcja z epoki oraz zdecydowany wybór fabuły nastawionej na akcję zamiast balansowania między nią a reportażem, spowodowały, że "Miss" prezentuje się o wiele lepiej niż utwór Johnsona. Szkoda, że scenarzysta "Incognegro" nie pozostał przy formie graficznego reportażu szczególnie, że postać Zane'a wzorowana jest na Walterze White, założycielu organizacji NAACP, bardzo inspirującej
postaci. Pewnie nie dowiemy się czy ukierunkowanie na komiks akcji wynikało z obawy przed stworzeniem antyrasistowskiej broszury lub materiału dydaktycznego czy było efektem zwykłej kalkulacji popularności poszczególnych gatunków wśród rysunkowych historii. Mimo wszystko "Incognegro" wart jest przeczytania, gdyż mało jest w Polsce komiksów mówiących o dyskryminacji, zwłaszcza ze względu na kolor skóry.
Więcej o gwiazdkach Komiksomanii.pl możecie przeczytać tutaj.
Sylwia Kaźmierczak jest redaktorką serwisu Comix Grrrlz.