Stawka większa niż życie
"Stawka większa niż życie" to kultowy już, szpiegowski serial wojenny produkcji polskiej w reżyserii Andrzeja Konica i Janusza Morgensteina. Scenariusz twórczości Andrzeja Zbycha (pseudonim, piszących razem Andrzeja Szypulskiego i Zbigniewa Safjana). Serial produkowany był w latach 1967-1968 i liczy 18 odcinków, każdy po 55 minut. Swoją premierę miał 10 października 1968 roku na kanale TVP. Mogliśmy go również obejrzeć na stacji TVN, TVN Turbo, Polsat czy Kino Polska, na których bywa wznawiany.
Akcja serialu zaczyna się w roku 1941. Młody Polak Stanisław Kolicki rozpoczyna współpracę z wywiadem radzieckim. Przedostaje się na stronę sowiecką i przekazuje informacje o koncentracji niemieckich wojsk wzdłuż granicy. W tym samym czasie wywiad radziecki aresztuje oficera niemieckiego Hansa Klossa, do którego Kolicki jest łudząco podobny. Rosjanie postanawiają wykorzystać to podobieństwo do celów wywiadowczych. Kolicki jako Hans Kloss dokonuje brawurowej ucieczki na stronę niemiecką. Zajmuje miejsce swojego sobowtóra w strukturach wojskowego kontrwywiadu. Jako agent J-23 zaczyna tajną misję w niemieckiej armii.
W rolach głównych wystąpił legendarny Stanisław Mikulski jako Hans Kloss (Kolicki Stanisław), Emil Karewicz jako Sturmbahnfuhrer Brunner, Bronisław Pawlik w roli szefa organizacji podziemnej, Krzysztof Chamiec jako Sturmbahnfuhrer Lothar, Wiesława Mazurkiewicz w roli Hanny Bosel, Barbaea Horawianka jako Anna Maria Elken, Władysław Hańcza jako Hrabia Wąsowskim, Zdzisław Mrożewski w roli Pułkownika Kraffta, Mieczysław Voit jako Książę Mżawanadze oraz Leon Niemczyk w roli Rioletto.
Serial "Stawka większa niż życie" miał ogromny wydźwięk na polską kulturę, stał się kultowym, legendarnym serialem, bardzo chętnie oglądanym po dziś dzień. W roku 2009 w Katowicach otworzono Muzeum Hansa Klossa, które jednak z końcem tego samego roku zostało zamknięte.
Z kolei w Olsztynie, z okazji 650-lecia miasta, upamiętniono produkcję serialu poprzez umieszczenie na jednym z budynków przy ul. Kołłątaja tablicy "Zaułek Stawki większej niż życie". W miejscu tym nakręcono scenę do odcinka 17. Ponadto powstał zbiór opowiadań o Hansie Klossie w serii Klubu Srebrnego Klucza, zawierający historie nie zostały przedstawione w serialu.
| Tytuł oryginalny | Stawka większa niż życie |
| Gatunek | akcji, historyczny, polityczny, sensacyjny, serial, wojenny |
| Kraj produkcji | Polska |
| Czas trwania odcinka | 55 min. |
| Reżyser | |
| Muzyka | |
| Scenarzysta | |
| Operator | |
| Obsada | Zbigniew Bielski (Członek grupy zabijającej Erika Gettinga) (Staszek) Iwa Młodnicka (Ewa Fromm) Natalia Szymańska (Staruszka) Andrzej May (Jacek, ochrona radiostacji) Tadeusz Jurasz (Podwładny sturmbannführera Knocha) Bogdan Łysakowski (Staszek) Lech Grzmociński (Sierżant kontrolujący Klossa na dworcu w Gdańsku) Henryk Szletyński (Profesor von Henning) Jan Zdrojewski (Polski kapitan) Andrzej Mrozek (Niemiecki agent Bob) Krzysztof Fus (Robert) Kazimierz Talarczyk (Dowódca oddziału pancernego Wehrmachtu) Jolanta Wołłejko (Tancerka) Andrzej Wiśniewski (Tajniak) Andrzej Jurczak (Stefan) Ewa Lejczak (Ewa, koleżanka Gerdy) Edward Sosna (Polski wartownik) Halina Kossobudzka (Inga Glass, żona profesora Glass'a) Jerzy Molga (Oficer brytyjski) Józef Zbiróg (Tajniak pilnujący Rupperta w kawiarni) Teresa Wicińska (Marta Laum, asystentka profesora Porschatta) Zdzisław Szymański (Kolejarz, łącznik Klossa) Stanisław Jaśkiewicz (Generał obserwujący na poligonie nowy czołg) Helena Norowicz (Żona kapitana Rupperta) Jolanta Zykun (Agnieszka) Marek Dąbrowski (Fritz, adiutant Stedtkego) Szczepan Baczyński (Staruszek) Antoni Żukowski (Wysłannik z Centrali) Jerzy Kaliszewski (Profesor Fritz Glass) Andrzej Zaorski (Porucznik Nowak) Czesław Piaskowski (Ślepy grajek) Konstanty Pągowski (Chłop, klient zegarmistrza) Alicja Sędzińska (Berta, przyjaciółka Christin) Barbara Drapińska (Irmina Kobus) Aleksandra Zawieruszanka (Edyta Lausch) Michał Szewczyk (Franek, polski żołnierz aresztujący Klossa) Janusz Zakrzeński (Wehrnitz) Stanisław Zaczyk (Major Broch) Roman Sykała (Standartenführer Müller) Józef Kostecki (Kapitan Schneider) Włodzimierz Skoczylas (Schickel vel Vogel) Andrzej Krasicki (Sturmbannführer Knoch) Joanna Jędryka (Basia Borzemska, dziewczyna Wacka) Irena Karel (Luzzi, kelnerka w Cafe) Barbara Horawianka (Anna Maria Elken) Lucyna Winnicka (Ingrid Heizer, właścicielka Cafe) Janusz Bylczyński (Radca handlowy Witte) Janusz Kłosiński (Józef Filipiak Filip) Eliasz Kuziemski (Członek rady wojennej w Kamieńcu) Zygmunt Zintel (Wilhelm Schenk) Zygmunt Maciejewski (Gruppenführer) Bolesław Płotnicki (Józef Podlasiński) Feliks Żukowski (Pułkownik Kornel) Bolesław Smela (Wysłannik z Centrali) Tadeusz Schmidt (Major Horst, przełożony Klossa) Aleksander Fogiel (Polski pułkownik) Wiktor Nanowski (Oficer radziecki przesłuchujący Klossa) Andrzej Jurga (Partyzant pozorujący wymierzanie sprawiedliwości agentowi Rioletto) Leonard Andrzejewski (Lokaj Franciszek Mrożek) Jerzy Braszka (Adiutant pułkownika Reinera) Janusz Sykutera (Porucznik Schramm, oficer sztabowy generała Pfistera) Mieczysław Milecki (Pułkownik Rhode) Jerzy Walczak (Konspirator Edward) Eugeniusz Priwieziencew (Kozioł, polski spadochroniarz) Tadeusz Kaźmierski (Major ze sztabu generała Wiehringera) Mirosław Szonert (Oficer SS) Janina Borońska (Radiotelegrafistka Irena) Marian Łącz (Tajniak pilnujący Rupperta w kawiarni) Jan Łopuszniak (Mężczyzna słuchający Porschatta) Zbigniew Józefowicz (Radziecki generał) Krzysztof Kalczyński (Gestapowiec Erik udający kelnera) Barbara Sołtysik (Radiotelegrafistka Marta) Małgorzata Lorentowicz-Janczar (Żona kreisleitera) Krzysztof Chamiec (sturmbannführer Lothar) Seweryn Butrym (generał Wierlinger) Stanisław Jasiukiewicz (Generał Pfister) Mieczysław Kalenik (Hans Diederlich, nauczyciel gimnastyki) Igor Przegrodzki (Lekarz Abwehry) Zygmunt Malawski (Heinrich Vogel, więzień w celi Klossa) Roman Stankiewicz (Kapitan w kantynie) Jerzy Nasierowski (Polski kapitan) Henryk Bąk (Nadradca Gebhardt z Ministerstwa Propagandy) Tadeusz Woźniak (Pułkownik w ministerstwie rozmawiający z Ewą Fromm) Czesław Przybyła (Fryzjer więzienny) Zdzisław Mrożewski (Pułkownik Krafft) Eugeniusz Korczarowski (Żołnierz polski aresztujący Klossa) Wanda Koczeska (Basia Reczko, sekretarka Reila) Wojciech Pilarski (Polski pułkownik) Zbigniew Lesień (Żołnierz ze sztabu Abwehry) Bolesław Abart (Tajniak na peronie) Mieczysław Janowski (Partyzant) Iwona Słoczyńska (Kobieta na fotelu dentystycznym) Elżbieta Borkowska-Szukszta (Łączniczka Joanna Perkowska) Edward Radulski (Więzień siedzący w celi z Klossem) Jerzy Korsztyn (Żołnierz Wehrmachtu) Andrzej Herder (Kurt, ordynans Klossa) Ferdynand Matysik (Pułkownik Litzke) Henryk Hunko (Porucznik Abwehry Schlosser) Sylwester Przedwojewski (Żołnierz niemiecki w samochodzie) Józef Łodyński (Wasiak, agent gestapo) Jerzy Kaczmarek (Bruno Dreher, więzień w celi Hansa Klossa) Jan Tesarz (Szpicel, podwładny Stedtkego) August Kowalczyk (Sturmbahnführer Johann Dehne) Janusz Paluszkiewicz (Tomala) Zygmunt Hubner (Wilhelm Canaris) Tomasz Zaliwski (Polski major) Zygmunt Malanowicz (Johann Streit, kierownik grupy przerzucanej do Anglii) Tadeusz Kalinowski (Kreisleiter) Edmund Fetting (Christopulis) Józef Duriasz (Lubow) Tadeusz Białoszczyński (Pułkownik Herbert Reiner) Jan Ciecierski (Gajowy Rudziński) Tadeusz Kosudarski (Oficer, gość hrabiego Wąsowskiego) Ignacy Machowski (Standartenführer Max Dibelius) Stanisław Mikulski (Hans Kloss/J-23 (Stanisław Kolicki)) Tadeusz Gwiazdowski (Fryderyk, portier w hotelu Excelsior) Lech Ordon (Puschke) Barbara Rachwalska (Gospodyni Berta) Halina Buyno-Łoza (Gosposia Jeanne Mole) Andrzej Bogucki (Profesor Porschatt) Tadeusz Bartosik (Lobler, dyrektor hotelu Excelsior) Józef Nalberczak (Wojtek, szef siatki) Ignacy Gogolewski (Kapitan Willy Ruppert) Stefan Śródka (Bartek, dowódca oddziału partyzanckiego) Eugeniusz Kujawski (Porucznik Schultz) Adam Perzyk (Kelner Pusch) Tadeusz Teodorczyk (Polski spadochroniarz stojący w oknie pałacu (głos)) Jarosław Kuszewski (Oficer pytany o profesora Porschatta) Wiktor Grotowicz (Generał Willmann) Tadeusz Pluciński (Kapitan Roberts) Adolf Chronicki (Pułkownik Schmeck, przyjaciel Berty) Aleksander Sewruk (Współpracownik Klossa) Jerzy Szpunar (Lothar Beitz, więzień w celi Klossa) Igor Śmiałowski (inżynier Erwin Reil) Leon Pietraszkiewicz (Właściciel pensjonatu Orient) Lidia Korsakówna (Jeanne Mole) Iga Cembrzyńska (Benita von Henning) Andrzej Kotkowski (Partyzant w oddziale Bartka) Mieczysław Stoor (sturmfuhrer Hans Stedtke) Andrzej Polkowski (Hugon, szef Maquis) Józef Pieracki (Inżynier Meier) Jan Koecher (Doktor Pulkowski) Zbigniew Sawan (Generał Inteligence Service) Władysław Hańcza (hrabia Edwin Wąsowski) Stanisław Niwiński (Porucznik Neumann) Eugeniusz Kamiński (Sturmbannführer Meissner) Artur Młodnicki (Generał Langer) Mariusz Dmochowski (Gruppenführer Fischer) Irena Szczurowska (Greta) Ryszard Sobolewski (Adiutant generała) Jerzy Janeczek (Esesman zabity przez Klossa) Janusz Bukowski (Sierżant radiotelegrafista) Barbara Burska (Janka) Bronisław Pawlik (Zegarmistrz) Krzysztof Materna (Partyzant) Zygmunt Kęstowicz (Ohlers) Józef Nowak (Stefan, dowódca oddziału partyzanckiego) Jerzy Nowak (Krawiec Marian Skowronek) Alina Janowska (Rose Arens, właścicielka Cafe) Stanisław Milski (Miller) Czesław Wołłejko (sturmbannfuhrer Geibel) Maciej Damięcki (Eryk Słowikowski vel Eryk Getting) Wieńczysław Gliński (generał Harris) Mieczysław Voit (Książę Mdżawanadze) Piotr Pawłowski (Adam Schmidt) Barbara Brylska (Inga) Wiesława Mazurkiewicz (Hanna Bosel) Franciszek Trzeciak (Polski żołnierz) Ryszard Filipski (Sturmbannführer Fritz Schabe) Marian Dziędziel (człowiek Tomali) Leonard Pietraszak (Hubert Ornel) Edward Lubaszenko (Oficer Wehrmachtu) Ryszard Pietruski (Sturmbahnführer Johann Dehne) Wojciech Duryasz (Porucznik Stolp, adiutant generała von Boldta) Mikołaj Grabowski (Żołnierz niemiecki) Jerzy Karaszkiewicz (Partyzant Franek) Krystyna Feldman (Sekretarka Reila) Ewa Wiśniewska (Anna) Witold Pyrkosz (Obersturmbannführer Kleist) Beata Tyszkiewicz (Christin Kield) Zdzisław Maklakiewicz (Untersturmführer Max Abusch) Ryszard Kotys (Wiehnert, brytyjski agent Z-82) Marek Barbasiewicz (Major, adiutant Canarisa) Władysław Kowalski (Inkasent Adam Pruchnal) Gustaw Lutkiewicz (Sturmbannführer Lohse) Bohdana Majda (Bohdana Majda Niania Emma Schmidt) Zdzisław Kuźniar (Kapitan Wehrmachtu, znajomy Jeanne Mole) Adam Pawlikowski (Kapitan Boldt) Anna Seniuk (Łączniczka Elsa Schnidtke) Teresa Marczewska (Simone) Zbigniew Zapasiewicz (Kapitan Karpinski) Jan Englert (Tadek) Leon Niemczyk (Kapitan Boldt (głos)) Marian Opania (Kazik Truchanowicz) Jerzy Trela (Romek) Mieczysław Waśkowski (Scharführer Glaubel) Jerzy Przybylski (Konsul Grandel) Kazimierz Kaczor (Żołnierz angielski) Bogusław Sochnacki (Zając Wolf) Emil Karewicz (Hermann Brunner) |
Komentarze